Một người Việt vẽ nước Nga
| Mùa đông Nga - sơn dầu 40 x 50cm, 1984 |
Trần Quân Ngọc là một nhà khoa học. Ông từng là chuyên gia cấp cao ở Văn phòng Chính phủ thời Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Công việc của ông có vẻ rất xa với nghề hội họa.
Nhưng nếu ngắm nhìn 140 bức tranh vẽ nước Nga của ông (từng trưng bày tại triển lãm tranh “Kỷ niệm một thời Xô Viết” của Hội Mỹ thuật TP.HCM hồi tháng 8-2017 và sẽ xuất hiện trong triển lãm cùng tên ở Bảo tàng Lịch sử quốc gia, Hà Nội từ 7-11 đến 7-12-2017), hẳn nhiều người sẽ lặng đi trước không gian và chiều sâu nỗi nhớ trong những bức vẽ phong cảnh Nga dung dị, với bạch dương, tuyết trắng, những làng quê, con người Nga đôn hậu quả cảm.
Tất cả làm sống dậy tình cảm mãnh liệt, thân thiết mà nhiều người Việt Nam luôn dành cho nước Nga.
 |
| Họa sĩ Trần Quân Ngọc |
“Vì sao là một chuyên gia về hóa dầu, ông lại theo đuổi cả nghiệp vẽ phong cảnh Nga?” - tôi hỏi. “Tôi là thư ký ngành hóa trong khối SEV (hội đồng tương trợ kinh tế các nước XHCN), mỗi năm họp ở một nước. Bất cứ lúc nào có thời gian là tôi vẽ. Mỹ, Pháp, Anh, Đức và nhiều nước châu Á. Người ta đi mua đồ, tham quan, tôi thì tranh thủ vẽ. Ký họa rất nhiều” - Trần Quân Ngọc nói.
Nhưng những bức tranh phong cảnh “vẽ Nga” của ông mới là điểm đặc biệt, ông vẽ tất cả, những mùa đông tuyết phủ bạch dương, ngôi nhà gỗ, các lâu đài cổ, dòng sông bến nước, ngọn đồi chiều tà, thảo nguyên, những gương mặt Nga sâu lắng và đôn hậu...
“Tuổi trẻ tôi ở Nga, lúc là thiếu sinh quân khi 15 tuổi. Sau lại học đại học và cao học ở Nga, rải rác là 13 năm, tôi coi Nga cũng là tổ quốc của mình” - Trần Quân Ngọc kể. Cũng trên đất Nga, chàng sinh viên ngành hóa mê hội họa đã gặp dịp may như trong cổ tích.
Một lần thi môn toán xong, anh thoải mái vác giấy, màu ra ngoại thành ngồi vẽ rừng bạch dương. Cảm giác mách bảo, anh ngoảnh lại, thấy một người đang quan sát mình. Và đó chính là nhà văn Nga nổi tiếng Paustovsky, tác giả truyện ngắn Bông hồng vàng nổi tiếng.
Chính Paustovsky đã giúp chàng trai Việt Nam mê vẽ, và lúc ấy mới chỉ vẽ theo bản năng, được theo học đại học thứ hai: học tại chức khoa mỹ thuật Trường đại học Sư phạm.
“Người ta thi xong, đã học được ba tháng rồi. Nhờ Paustovsky giới thiệu nên thầy giáo Kukunov đã giúp tôi học đuổi, thi đậu vào trường và giúp suốt quá trình tôi học sau này - ông kể lại và xúc động nhắc về thầy Kukunov - Ông là sinh viên mỹ thuật năm cuối thì chiến tranh chống phát xít bùng nổ, gia nhập quân đội.
 |
| Chân dung cụ già hàng xóm - màu nước 30 x 42cm, 1967 |
Lúc ông bị thương, phải cưa cụt cả hai chân thì cũng là ông lúc nhận tin cả gia đình bị phát xít giết hại. Vì thế ông rất thương tôi - sinh viên Việt Nam duy nhất, đất nước đang chiến tranh. Không xây dựng gia đình, ông coi học trò như con.
Tin tức về anh hùng Nguyễn Văn Trỗi bị giết cũng là do ông báo cho tôi, hai thầy trò cùng khóc với nhau. Ban ngày tôi học đại học hóa, tối học mỹ thuật. Tan lớp ra về, hai thầy trò ra ga metro. Tôi xách cái vali, ông khó nhọc bước từng bước”. Kể đến đây ông Ngọc, năm nay đã 80 tuổi, khóc.
Tâm hồn Nga - thể hiện qua những con người như thầy Kukunov, nước Nga đã cho ông nghề nghiệp và cả tâm hồn, nhân cách. Đó là lý do khiến những tác phẩm hội họa của Trần Quân Ngọc “thấm đẫm Nga”.
Ngoài tài năng và lao động miệt mài, cùng sự may mắn khi gặp được Paustovsky, nhiều nhà văn hóa Nga, gặp thầy Kukunov...
Trần Quân Ngọc còn may mắn gặp vợ ông, bà Nguyễn Định Tân, người vốn là một diễn viên Đoàn kịch trung ương, sau này kinh doanh thành công. Không “phàn nàn” gì ngay hồi còn nghèo, bà Tân yêu tranh, mê tranh chồng vẽ.
Những bức ký họa nhỏ đẹp hút hồn của ông được bà làm khung rất kỹ. Bức tranh lớn ghép bằng các huy hiệu Nga suốt bao nhiêu năm qua bao thời thế, quý vô cùng, có người hỏi mua cả chục ngàn đô, bà không bán.■
 |
| Làng nhỏ dưới chân núi Uran - 30 x 40cm, 1963 |
Theo https://tuoitre.vn
TIN LIÊN QUAN
Loạt biện pháp trừng phạt từ phương Tây ảnh hưởng lớn đến kinh tế Nga, tác động lớn đến đời sống và công việc làm ăn của nhiều người Việt tại đây.
20/03/2022
Trong cuộc khủng hoảng Ukraine hiện nay, không chỉ cộng đồng người Việt ở nước này gặp khó khăn, mà ngay cả bà con ta tại Liên bang Nga cũng phải đối mặt với không ít thách thức…
14/03/2022
Các lệnh cấm vận của phương Tây liên quan tình hình xung đột Ukraine gây tác động đến nền kinh tế và xã hội nước Nga. Vậy đời sống của du học sinh Việt Nam tại Nga đang bị ảnh hưởng thế nào?
11/03/2022
Trong bối cảnh các lệnh trừng phạt đơn phương liên tiếp được áp đặt nhằm vào Nga khiến nền kinh tế nước này đối mặt với thử thách chưa từng có. Công việc của bà con người Việt Nam tại đây, đặc biệt tại thành phố Voronezh, cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
10/03/2022
Sinh sống tại Nga hơn 30 năm, ông Lê Xuân Khái đánh giá biến động lần này là lớn nhất nhất song ông tin rằng trong khó khăn thì tố chất cần cù, chịu khó, sáng tạo của người Việt cũng được phát huy.
10/03/2022
Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao cung cấp một số thông tin cùng các đầu mối liên lạc tại Nga để bà con người Việt tại Ukraine liên hệ nếu sơ tán sang đây.
05/03/2022
Trong khuôn khổ các giải thường niên của Hội quần vợt Việt Nam tại LB Nga (ViTAR), Hội quần vợt Việt Nam tại LB Nga phối hợp với Câu lạc bộ tennis Neva và tập đoàn Golden Age của người Việt ở St. Petersburg đã tổ chức giải tennis Mùa thu Vàng ViTAR-NEVA 2021 trong hai ngày 9-10/10 tại thành phố St. Petersburg xinh đẹp.
11/10/2021
Tối 20/9 (tức 14/8 âm lịch), cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống tại khu phố Bratislavsk ở thủ đô của Nga đã tổ chức Đêm hội Trăng rằm vui tươi, đầy ý nghĩa cho những người Việt sống ở đây và khu vực xung quanh đó.
21/09/2021
Tại Nga, nhiều người Việt đã trải qua hành trình tự cách ly và phục hồi tại nhà, trong khi một số người phải nhập viện điều trị khi mắc Covid-19.
19/07/2021
Đúng ngày kỷ niệm 318 năm sinh nhật thủ đô phương Bắc Saint Petersbrug của nước Nga, ngày 27/5, tại khách sạn Grand Tchaikovsky, tập đoàn Golden Age Group đã tổ chức buổi giới thiệu dự án tòa nhà tổ hợp đa năng Multi Complex Building “6/3”.
29/05/2021