Chiến dịch làm sạch của ngân hàng Nga

Cuối tháng 1/2014, Ngân hàng Trung ương Nga đã quyết định tước giấy phép của My Bank - một trong những tổ chức tài chính lớn thứ hai ở Nga. Vì quy mô của ngân hàng này, việc tước giấy phép không diễn ra đường đột mà được cảnh báo trước một tháng.

Thực tế, đây là chiến dịch làm sạch các tổ chức tài chính ở Nga, đã bắt đầu được thực hiện từ cuối năm 2013. Đứng đầu chiến dịch này không ai khác chính là vị nữ chủ tịch đầu tiên, mới được bổ nhiệm của Ngân hàng Trung ương Nga. Nhà chức trách tuyên bố sẽ không có ngoại lệ cho những tổ chức tài chính thiếu an toàn, tức là các đối tượng bị nhắm đến trong chiến dịch làm sạch này có thể bao gồm các ngân hàng hoặc tổ chức tài chính có quy mô lớn.

Trước khi My Bank bị rút giấy phép, hàng loạt các ngân hàng, tổ chức tài chính bị cho là thiếu an toàn đã phải chấm dứt hoạt động trước quyết định không nương tay của Ngân hàng Trung ương Nga. Một trong số đó là Master Bank - một tổ chức tín dụng có số lượng khách hàng khá lớn ở Nga.

Trước đó, Master Bank đã bộc lộ khó khăn tài chính. Tình hình xấu đến mức thị trường thậm chí không còn tin vào khả năng các cơ quan quản lý có thể bằng cách nào đó khắc phục được. Giới chuyên gia nhận định rằng, việc tước giấy phép gần như là biện pháp cuối cùng và nó thể hiện những rủi ro liên quan đến hoạt động của Master Bank đã quá lớn.

Trong tầm ngắm của Ngân hàng Trung ương Nga còn có nhiều tổ chức tài chính lớn khác, gồm cả Ellipse - hãng bảo hiểm tiền gửi hàng đầu ở quốc gia này. Tuy nhiên, Ellipse được nhận một ngoại lệ là phải chấp nhận tái cơ cấu với mức tín dụng mới là 5 tỷ rúp. Biện pháp giải cứu này cũng được áp dụng với Ngân hàng Đoàn kết.

Đồng thời, những cảnh báo cứng rắn của Ngân hàng Trung ương Nga tiếp tục được đưa ra trong thời gian gần đây, chứng tỏ cơ quan này chưa có ý định dừng chiến dịch làm sạch của mình.

Trở lại trường hợp của My Bank, theo các chuyên gia, việc cho tổ chức tài chính này một khoảng thời gian để xử lý các vấn đề của mình cho thấy, các nhà lãnh đạo tài chính trung ương tại Nga muốn cứu vãn tình hình.

Tuy nhiên, đã có tính toán nào đó không đúng. My Bank tập trung vào đối tượng khách hàng lớn ở Thủ đô Moskva và các thành phố thuộc phía Tây nước Nga. Ngân hàng này được đánh giá là đơn vị tài chính tốt nhất trong lĩnh vực thu hút tiền gửi cá nhân. Về quy mô, My Bank thuộc nhóm những ngân hàng lớn nhất ở Nga.

Tuy nhiên, các triệu chứng "nhiễm bệnh" đầu tiên ở My Bank đã xuất hiện vào khoảng giữa quý III/2013. Đến đầu tháng 10/2013, Ngân hàng Trung ương Nga đã ra lệnh yêu cầu My Bank giảm lãi suất huy động tiền gửi đang ở mức quá cao, đồng nghĩa với độ rủi ro lớn có thể nhìn thấy ở ngân hàng này.

Ngoài ra, lần đầu tiên kể từ năm 2007, chủ sở hữu chính của My Bank, cựu thượng nghị sĩ Gleb Fetisov, đã phải tuyên bố ám chỉ không có sự đảm bảo cho những người gửi tiền cá nhân ở My Bank, cũng như sự đảm bảo về độ an toàn chắc chắn của tổ chức tín dụng này.

Theo các chuyên gia, sự từ chối đối với các đảm bảo an toàn tối thiểu được công bố công khai tại My Bank được xem là một trong những thông tin ấn tượng nhất với các khách hàng cá nhân giàu có ở Nga, đối tượng đang sở hữu khối tài sản, theo ước tính của Forbes.ru trong năm 2013, lên tới 60 tỷ rúp.

Một con số quá lớn so với mức huy động 9,6 tỷ rúp đang được đánh giá là thành công của My Bank. Đầu tháng 12/2013, ông chủ ngân hàng này bất ngờ tuyên bố muốn bán My Bank cho 11 cá nhân đến từ Nga, Estonia, Latvia và Vương quốc Anh. Giới truyền thông phỏng đoán quyết định bất ngờ trên xuất phát từ việc Fetisov quyết định bán hết tài sản để tiếp tục theo đuổi sự nghiệp chính trị.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia, đó cũng chỉ là phần nổi của tảng băng, khi không thể ước đoán quy mô vấn đề ở My Bank. Chỉ trong thời gian ngắn, ngân hàng này đã liên tục vấp phải những khó khăn trong quản lý ở tầm vĩ mô, khi mà chức danh chủ tịch ngân hàng mỗi tháng lại một người khác nắm giữ.

Trong khi đó, hoạt động kinh doanh gần như bị đình trệ. Tâm lý lo lắng đã ngay lập tức lan rộng, các khách hàng cá nhân ồ ạt rút tiền gửi khỏi ngân hàng này. Tình hình xấu đến mức lãnh đạo ngân hàng phải ra lệnh hạn chế mức rút tiền hàng ngày đối với mỗi khách hàng. Tuy nhiên, điều này cũng không giúp ngăn chặn dòng người đến rút tiền và ban quản trị đã bắt đầu lo lắng về nguy cơ sụp đổ có thể xảy ra.

Thời gian khủng hoảng nói trên kéo dài gần một tháng trước khi My Bank bị rút giấy phép và điều này cho thấy, Ngân hàng Trung ương Nga đã có nới và tạo thời gian, cơ hội để cứu vãn tình hình. Chính sách này đã phần nào có lợi cho những người gửi tiền với số lượng lớn, trong khi My Bank phải chấp nhận một cái chết từ từ.

Vẫn còn nhiều ý kiến lo ngại về việc sẽ có nhiều khách hàng của My Bank không có cơ hội nhận lại tiền gửi của mình. Nhưng phần lớn giới chuyên gia cho rằng, quyết định như vậy của Ngân hàng Trung ương Nga là đúng đắn, khi mà các khách hàng cá nhân giàu có không bị thiệt hại thì họ sẽ yên tâm chờ đợi một quá trình trở lại của các tổ chức tài chính minh bạch và an toàn hơn.

Theo Thời Báo Ngân Hàng