Doanh nghiệp Nga muốn ra khỏi bóng tối

Phó thủ tướng Nga Olga Golodets cho biết là một phần đáng kể của nền kinh tế Nga vẫn còn ở trong bóng tối. "Thị trường lao động xám” không nộp thuế và các khoản đóng góp lương hưu, sản phẩm và dịch vụ không được báo cáo. Hầu như toàn bộ dịch vụ chăm sóc gia đình, một phần quan trọng của thị trường xây dựng và sửa chữa nhà ở tư nhân đang nằm ngoài khu vực trả thuế.

Trong "vùng xám" của thị trường lao động không hiếm những công dân tốt và các chuyên gia có tay nghề cao. Vấn đề là họ được người sử dụng lao động trả tiền lương theo kiểu “trao tay.” Theo đó, họ không trả tiền thuế và đóng góp cho quỹ lương hưu. Theo cơ quan thống kê Nga Rosstat, trong số 86 triệu công dân độ tuổi lao động ở Nga, chỉ có 48 triệu người đang làm việc trong khu vực hoàn toàn hợp pháp. Trong số 38 triệu còn lại, một phần là những người thất nghiệp, một số chọn nghề nghiệp chính là làm kinh tế gia đình. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 20 triệu người đang làm việc trong "khu vực xám." Người đứng đầu Viện Chính sách xã hội Kinh tế Evgeny Gontmakher cho biết:

“Tất nhiên, trong các nền kinh tế phát triển cũng có những người đang làm việc trong thị trường lao động đen. Nhưng số đó không quá nhiều. Ở đây có hai lý do chính. Trước hết, Nga là môi trường đầu tư đầy thách thức, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp nhỏ. Và các doanh nghiệp nhỏ sẽ thích hơn nếu có cơ hội hoạt động trong bóng tối. Thứ hai, tham nhũng ở Nga có quy mô lớn mà ngay cả các quan chức hàng đầu của nhà nước Nga cũng phải thừa nhận. Sự kết hợp của hai yếu tố này tạo điều kiện để doanh nghiệp nhỏ tồn tại trong bóng tối và làm mất lòng tin vào nhà nước.”

Nga không phải là nước duy nhất trên thế giới vấp phải vấn đề này. Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), ở châu Âu, trung bình “kinh tế đen” chiếm khoảng 20% GDP. Cụ thể, ở Vương quốc Anh - 10%, ở Đức - 14%, Pháp 16%, ở Ý và Tây Ban Nha - 25%. Ở Hy Lạp và các nước Đông Âu, như ở Nga, nền kinh tế đen được ước tính từ 35% đến 40% GDP. Ở Ukraine, con số này là cao hơn, lên đến gần 57%.

Tất nhiên, nếu tất cả các công dân làm việc đều nộp thuế một cách trung thực thì lương hưu sẽ cao hơn đáng kể và nhà nước sẽ có nhiều ngân sách hơn cho việc chăm sóc sức khỏe, giáo dục, phát triển cơ sở hạ tầng. Nhưng để đi đến điều này, không chỉ cần cơ quan thuế tăng cường hoạt động và áp dụng các biện pháp trừng phạt, mà cần phải đưa ra gói cải cách tổng hợp có thể ảnh hưởng đến luật về thuế và cải thiện môi trường đầu tư trong nước. Ngoài ra, bản thân người dân phải quan tâm để có được mức lương "trắng" và thực hiện việc nộp thuế đầy đủ.

Phải nói rằng kể từ khi lương hưu ở Nga trở nên phụ thuộc trực tiếp vào đóng góp của họ khi đang làm việc, người Nga bắt đầu thích các hình thức lao động công khai. Tuy nhiên, theo các cuộc thăm dò dư luận, bây giờ rất ít người từ chối nếu kiếm được việc làm không chính thức.

Trong khi chính phủ Nga tìm cách giảm gánh nặng thuế, các chuyên gia khuyến cáo nên áp dụng một phương pháp được sử dụng ở một số nước châu Âu khi phải đối mặt với vấn đề này. Đặc biệt, Bun-ga-ri và Slovenia đã tăng mức lương tối thiểu chính thức đến 50% mức lương trung bình trong nước. Kết quả là đã đưa được 1/4 “thu nhập xám” của công dân ra khỏi bóng tối.

Theo Tiếng nói nước Nga