Thống đốc Elvira Nabiullina: Người đàn bà thép của Nga

Những chính sách tiền tệ gần đây của ngân hàng trung ương Nga có vẻ đã đem lại hiệu quả cho nền kinh tế Nga. Và người lập công lớn nhất là một người phụ nữ 51 tuổi.

Sự căng thẳng đã từng bao trùm lên Ngân hàng Trung ương Nga (BoR). Ngày 16/12/2014, đồng Rúp rơi tự do. Một quan chức trong BoR thậm chí đã phải thốt lên: "Can thiệp! Can thiệp!”

Tuy nhiên, Thống đốc BoR Elvira Nabiullina lại cho rằng đó chưa phải thời điểm can thiệp. Nga sẽ không “chiến đấu” trên thị trường tiền tệ nữa. Bà cho rằng các nhà đầu cơ cần bị “dội nước lạnh” cho hành vi của mình.

Thống đốc BoR Elvira Nabiullina

Đây là một quyết định táo bạo đem lại hiệu quả của bà Nabiullina và của Tổng thống Nga Vladimir Putin. Bất chấp những lệnh trừng phạt của Phương Tây, đồng Rúp Nga đã ổn định trở lại. Kể từ phiên giảm giá 16/12, đồng Rúp đã hồi phục 19% so với đồng USD và là đồng tiền hoạt động tốt nhất trong số 24 đồng tiền của các nền kinh tế mới nổi.

Hiện nay, Nga vẫn phải đối mặt với một cuộc suy thoái sâu do giá dầu giảm mạnh và ngành ngân hàng đang bị tổn thương. Tuy nhiên, cuối cùng thì nền kinh tế nước này đã thoát khỏi tình trạng tồi tệ nhất. Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov tuần trước tuyên bố rằng thời điểm khó khăn nhất đã qua.

BoR hiện đã không phải lãng phí dự trữ ngoại hối để chống đỡ cho đồng Rúp. Nhiệm vụ khó khăn hiện nay của bà Nabiullina là phục hồi nền kinh tế đang bị tổn thương của Nga.

Đường dây trực tiếp

Trên danh nghĩa, BoR có tính độc lập nhưng nhiều chuyên gia cho rằng Tổng thống Putin có quyền quyết định cuối cùng. Mặc dù vậy, Thống đốc Nabiullina vẫn có quyền lực trong vai trò của mình bởi bà có đường dây nói chuyện trực tiếp với ông Putin.

Thống đốc BoR không sợ khi nói ra ý kiến của mình. Năm ngoái, các phụ tá thúc giục ông Putin áp đặt việc kiểm soát vốn thì bà Nabiullina chống lại điều đó và ủng hộ thả nổi tự do cho đồng Rúp. Tổng thống Nga đã nghe theo lời bà và để vị thống đốc này trình bày chi tiết.

Chủ tịch Rair Simonyan của UBS chi nhánh Nga nhận định đây là thời điểm lịch sử khi bà Nabiullina thuyết phục được ông Putin chấp nhận một giải pháp cho vấn đề đang đe dọa cả hệ thống ngân hàng. Nga đã có thể gặp rắc rối to nếu vấn đề trên không được giải quyết đúng cách.

Ý kiến của bà Nabiullina đã trở thành “canh bạc” tài chính lớn nhất trong 15 năm qua của tổng thống Nga. Thống đốc BoR đã có những bước đi làm bất ngờ thị trường. Đầu tiên, Nga đột ngột nâng lãi suất mạnh từ 10,5% lên 17%, sau đó bà Nabiullina rút dần khỏi việc can thiệp vào thị trường tiền tệ.

Cuộc điện đàm chiến lược

Ông Putin thường xuyên sử dụng một đường dây nóng đến BoR để điện đàm các vấn đề chiến lược với bà Nabiullina. Một quan chức giấu tên cho biết, khi điện thoại từ Tổng thống gọi đến, tất cả nhân viên phải đi ra khỏi phòng để một mình Thống đốc Nabiullina nói chuyện.

Trong tình hình giá dầu đã ổn định trở lại kể từ tháng 1/2015 và các biện pháp trừng phạt không gia tăng, Thống đốc Nabiullina hiện có thể tập trung giải quyết cuộc suy thoái kinh tế lần đầu tiên trong 6 năm qua. Với sự hậu thuẫn của Tổng thống Putin, BoR đã làm bất ngờ các chuyên gia phân tích khi giảm lãi suất xuống 15% vào tháng 1/2015 và 14% vào tháng 3/2015.

Ngày 19/3/2015, Bộ trưởng Siluanov nói: “Đỉnh điểm tồi tệ đã ở đằng sau chúng ta.”

Tình trạng vô cùng khó khăn

Giám đốc ngân hàng quốc doanh OAO Sberbank không đồng ý với ý kiến trên của ông Siluanov. Vị giám đốc này cho biết các ngân hàng đang phải trích lập dự phòng khổng lồ vì dự đoán các khoản nợ xấu sẽ gia tăng. “Tất cả các ngân hàng đang gặp tình trạng rất khó khăn, kể cả chúng tôi.”

Nền kinh tế Nga cũng không mấy sáng sủa. Chi tiêu của người tiêu dùng đã giảm mạnh nhất trong 6 năm qua, lạm phát tăng mạnh nhất kể từ năm 2002 lên 16,7%. Ngay cả BoR cũng đã dự đoán nền kinh tế nước này sẽ suy giảm 4% trong năm nay.

Ngay sau khi Tổng thống Putin công khai chỉ trích BoR về việc có những động thái quá chậm để đối phó tình hình, bà Nabiullina đã thay thế trưởng bộ phận chính sách tiền tệ Ksenia Yudaeva bằng ông Dmitry Tulin và động thái này đã được nhiều chuyên gia kinh tế hoan nghênh.

Hoảng loạn trên thị trường

Không phải tất cả các chuyên gia đều đánh giá cao BoR. Chuyên gia Pavel Trunin của Viện Gaidar đánh giá bà Nabiullina dành phần lớn thời gian của năm 2014 cho việc phản ứng với tình hình thị trường hơn là “dẫn dắt” thị trường. Mặc dù việc thả nổi đồng Rúp giúp giảm nhẹ ảnh hưởng từ giá dầu nhưng động thái này quá trễ để ngăn chặn sự “hoảng loạn trên thị trường.”

Tuy nhiên, đánh giá của các chuyên gia về việc xử lý khủng hoảng của bà Nabiullina đang dần được cải thiện. Theo khảo sát của hãng tin Bloomberg với 29 chuyên gia kinh tế, có 31% đánh giá tích cực về BoR, cao hơn mức 21% đánh giá tiêu cực. Trong một cuộc khảo sát tương tự khác, có 19 người được hỏi có đánh giá tốt về vai trò của BoR đến nền kinh tế, 8 người có ý kiến trung lập và 2 người có ý kiến tiêu cực.

Không có nhiều thống đốc ngân hàng trung ương phải đối phó với tình hình địa chính trị nhiều như bà Nabiullina. Khi Tổng thống Putin sáp nhập bán đảo Crimea, thống đốc BoR đã phải bắt đầu theo dõi giới truyền thông nhằm đánh giá dự đoán của nhà đầu tư đối với đồng Rúp.

Bên cạnh đó, cả bà Nabiullina và ông Putin đều không ngờ tới chuyện giá dầu giảm mạnh làm ảnh hưởng đến nền kinh tế Nga. Mặc dù vậy, Tổng thống Putin vẫn ủng hộ cho những chính sách của Thống đốc Nabiullina.

Sau khi BoR tăng lãi suất bất ngờ vào tháng 12/2014, ông Putin đã phát biểu: “mọi người có thể phê bình bà thống đốc nhưng đừng quên rằng những chính sách của bà Nabiullina nhìn chung là hiệu quả.” Bên cạnh đó, Tổng thống Putin cũng cho rằng BoR không phải là bên duy nhất phải chịu trách nhiệm về tình hình kinh tế Nga.

Theo http://ndh.vn/

Thống đốc Elvira Nabiullina: Người đàn bà thép của Nga

TIN LIÊN QUAN

Tin mới cập nhật

Xem nhiều nhất