Nếu Nga cắt nguồn cung khí đốt: Nước nào sẽ "chết cóng"?
Những động thái trừng phạt nhắm vào Nga của Nhà trắng và bi kịch hàng không MH17 ở miền đông Ukraine đang đẩy căng thẳng trên biên giới Nga-Ukraine lên cao hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, vấn đề cốt lõi trong cuộc khủng hoảng Ukraina vẫn chưa được giải quyết, và nguy cơ vụ việc sẽ leo thang thành một cuộc xung đột quân sự khu vực rộng lớn hơn không thể được loại trừ.
Nhưng trước tiên, người ta lo ngại đến khía cạnh kinh tế và an ninh năng lượng. Bấy lâu nay Nga đã không hề che dấu ý định sử dụng khí đốt như một thứ vũ khí chiến lược, và các nước thuộc liên minh châu Âu cũng hết sức thận trọng khi đề cập tới vấn đề này.
Vậy thực sự thứ vũ khí chiến lược này của Nga mạnh đến đâu? Nếu Nga cắt nguồn cung khí đốt thì những nước nào sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề nhất?
Mọi chuyện nên bắt đầu từ mối quan hệ thương mại dầu khí giữa Liên minh châu Âu và Nga. Theo các số liệu thống kê của Hiệp hội khí gas châu Âu (Eurogas), có tới 18 trên 28 nước thành viên Liên minh Châu Âu có nhập khẩu khí đốt từ Nga. Hãy xem lược đồ giao thương khí gas thế giới:
Trong tổng số hơn 5,600 terawatt/giờ khí gas mà các nước châu Âu nhập khẩu năm 2012, chỉ có khoảng 10% là khí gas hóa lỏng. Hơn 90% còn lại vẫn là khí gas tự nhiên. Cơ cấu nguồn cung khí gas tự nhiên được thể hiện qua biểu đồ sau:
Tóm lại, các nước châu Âu chỉ có 4 nguồn cấp khí gas chính:
Tự khai thác (chiếm khoảng 33% tổng nguồn cung khí gas tự nhiên. Tập trung ở các nước giàu tài nguyên khí như Vương quốc Anh, Hà Lan, Đan Mạch,...).
Nhập khẩu từ Nga (chiếm khoảng 23% tổng nguồn cung khí gas tự nhiên).
Nhập khẩu từ Na Uy, Algeria, Quatar và một số nước khác (chiếm khoảng 44% tổng nguồn cung khí gas tự nhiên).
Nhập khẩu Khí gas hóa lỏng (LNG) từ châu Phi và Nam Mỹ (chiếm tỷ lệ nhỏ và cũng đang có xu hướng giảm dần).
Như vậy, ngoài các nước có tài nguyên khí gas để tự khai thác hoặc nhập khẩu khí gas từ Na Uy hoặc Algeria, các nước còn lại sẽ bị ảnh hưởng rất nặng nề, thậm chí không có đủ khí đốt để sưởi ấm vào mùa đông nếu Nga ngừng cung cấp khí đốt. Chúng ta sẽ tìm hiểu xem những nước nào sẽ phải hứng chịu một mùa đông lạnh cóng khi tình huống xấu xảy ra:
Mọi chuyện khá bất ngờ: "Vũ khí chiến lược" của Nga hóa ra không ghê gớm như rất nhiều người vẫn tưởng. Những nước phụ thuộc chủ yếu hoặc hoàn toàn vào khí đốt của Nga là những nước có GDP ở top dưới ở châu Âu: Estonia, Phần Lan, Latvia, Lithuania (100%); Belarus, Czech, Slovakia, Bulgaria (80-100%). Trong khi đó, những nước có tầm ảnh hưởng lớn trong liên minh châu Âu đều có tỷ lệ phụ thuộc ở mức tương đối thấp như Đức (36.5%), Pháp (16.1%), hay thậm chí hoàn toàn không phụ thuộc như Vương quốc Anh (0.0%), Thụy Sỹ (0.0%).
Như vậy, nếu kịch bản xấu xảy ra, chắc chắn các nước có GDP ở top dưới của châu Âu sẽ "chết cóng" đầu tiên, nước lớn thì sẽ hơi lạnh, còn các nước giàu tài nguyên như Vương quốc Anh hay Thụy Sỹ thì "vô tư đi".
TIN LIÊN QUAN
Giới phân tích cho rằng Ba Lan và Bulgaria có thể chống chịu việc bị Nga cắt khí đốt, nhưng Đức và Italy thì chưa rõ.
28/04/2022
Nga đặt mục tiêu mới "kiểm soát hoàn toàn Donbass" và miền nam Ukraine trong giai đoạn hai chiến dịch, khiến giao tranh khốc liệt có thể kéo dài nhiều năm.
27/04/2022
Vài tuần qua, ông Putin dành thời gian đáng kể để trấn an dư luận rằng các lệnh trừng phạt gây tổn hại cho chính phương Tây hơn là Nga.
23/04/2022
Hiện tại, Nga vẫn đang thu về khoảng 1 tỷ Euro mỗi ngày từ việc bán năng lượng cho EU.
19/04/2022
Theo trang giám sát hàng không FlightRadar, chiếc máy bay do Matxcơva cử đến đón các nhà ngoại giao Nga bị trục xuất tại Tây Ban Nha và Hy Lạp đã buộc phải bay vòng hơn 15.000km vì lệnh cấm bay của Liên minh châu Âu (EU).
19/04/2022
Những số liệu ước tính nêu trên có phần trái ngược với những đòn trừng phạt "khủng" mà phương Tây áp đặt hồi tháng trước.
17/04/2022
Ngân hàng Thế giới dự báo kinh tế Ukraine sụt giảm gần một nửa do chiến sự, trong khi các lệnh trừng phạt có thể đẩy Nga vào "suy thoái sâu".
Các công ty năng lượng châu Âu đang tìm cách duy trì nguồn dầu thô của Nga trong khu vực. Một trong những giải pháp đó là “dầu trộn Latvia”.
14/04/2022
Khi lỡ hạn thanh toán, một quốc gia sẽ bị coi là vỡ nợ, phải tìm cách tái cấu trúc và thắt lưng buộc bụng để nhanh chóng thoát nợ.
13/04/2022
Đây là nhận định của người đứng đầu OPEC khi được hỏi về nguy cơ các nước phương Tây cố gắng loại Nga khỏi thị trường năng lượng thế giới.
12/04/2022