40 năm một kiệt tác điện ảnh Nga
Điện ảnh Nga vừa kỷ niệm 40 năm ngày ra đời bộ phim “Mặt trời trắng trên sa mạc”. Suốt 4 thập niên qua nó luôn giữ vững vị trí hàng đầu trong số những phim được yêu thích nhất của Nga và các nước trong Cộng đồng Các quốc gia độc lập (SNG).
Chiến sĩ Hồng quân Nga Fedor Sukhov, cứu những người đẹp trong hậu cung của tên trùm phiến loạn Abdulla tại một nước Trung Á trong cuộc nội chiến thập niên 1920, đã trở thành hình tượng mang tính biểu tượng cao của điện ảnh Liên Xô.
Phim được quay năm 1969 tại Xưởng phim thử nghiệm - hình thành trên cơ sở hai hãng phim lớn của Liên Xô hồi đó là Mosfilm và Lenfilm với người đứng đầu là đạo diễn huyền thoại Grigori Chukhrai. Lẽ ra việc dàn dựng bộ phim theo kịch bản của Valentin Ezhov và Rustam Ibragimbekov được trao cho đạo diễn nổi tiếng khi đó là Andrei Mikhalkov-Konchalovsky. Nhưng ông này khi đọc kịch bản chỉ thấy những pha hành động mạo hiểm, nên đã từ chối.
Một loạt đạo diễn danh tiếng khác như Vitautas Zhalakyavichus, Yuri Chulyukin, Andrei Tarkovsky cũng từ chối và kịch bản được trao cho Vladimir Motyl - người vừa gây được tiếng vang với phim “Zhenya, Zhenechka và Katyusha”. Motyl lúc đầu cũng không thích kịch bản, vì ông thấy có gì đó không nghiêm túc trong chuyện một chiến sĩ Hồng quân cứu những người đẹp trong hậu cung, nhưng Chukhrai và Ezhov đã thuyết phục được ông bằng cam kết cho ông tự do tuyệt đối trên trường quay.
Tháng 8.1968, Motyl bắt đầu quay những cảnh đầu tiên tại Dagestan. Đoàn phim dựng bối cảnh bên bờ biển Kaspy. Tên phim ban đầu là “Hãy cứu hậu cung”, nhưng bị các quan chức điện ảnh dè bỉu, nên đoàn phim phải tìm một cái tên nào đó hấp dẫn hơn. “Mặt trời trắng trên sa mạc” ra đời là kết quả của cả một tập thể.
11.11.1968, hội đồng nghệ thuật của Xưởng phim thử nghiệm xem phần phim đã in tráng xong. Đạo diễn bị chỉ trích là không có năng lực chuyên môn. Bộ phim bị dừng lại mặc dù đã quay được 2/3. Lãnh đạo xưởng phim tính đến phương án trao bộ phim cho đạo diễn Vladimir Basov làm nốt, nhưng ông từ chối. Họ định huỷ dự án, nhưng Bộ Tài chính từ chối quyết toán số 300 nghìn rúp đã chi. Kết cục là xưởng phim phải xem lại ngân sách, cấp bổ sung tiền để hoàn thành bộ phim.
Từ tháng 11.1968 đến tháng 1.1969, bộ phim được tiếp tục quay, đồng thời nhạc nền và bài hát cũng được thu âm. Đầu năm 1969, bộ phim được hoàn tất. Hội đồng nghệ thuật yêu cầu đạo diễn sửa lại khá nhiều cảnh. Từ tháng 5 đến tháng 7.1969, những cảnh đó được quay lại, bộ phim thay đổi gần như hoàn toàn, thậm chí có hẳn một cái kết khác. Tuy nhiên, bộ phim vẫn không được hội đồng nghệ thuật gật đầu. Ngày 18.9.1969, diễn ra buổi chiếu nghiệm thu. Ông Vladimir Surin - Giám đốc Hãng Mosfilm cũng không hài lòng với chất lượng của bộ phim và không ký biên bản nghiệm thu.
Số phận của bộ phim được quyết định một cách rất tình cờ. Vào một ngày thu 1969, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Liên Xô Lenonid Brezhnev muốn xem một bộ phim mới của điện ảnh trong nước tại nhà nghỉ của mình. Người trực kho tư liệu phim đã liều gửi “Mặt trời trắng trên sa mạc” ra mắt nhà lãnh đạo tối cao. Và thật bất ngờ, ông Brezhnev rất thích bộ phim này.
Ngày 14.12.1969 tại Nhà điện ảnh ở Leningrad diễn ra buổi công chiếu hạn chế cho lãnh đạo và các nhà làm phim. Hơn 3 tháng sau (ngày 30.3.1970), phim được công chiếu ở Mátxcơva và ngay lập tức thu hút đông đảo khán giả tới xem. Xưởng phim nhận được vô số thư khen ngợi từ khán giả và yêu cầu làm tiếp tập hai. Phim được bán cho 100 nước và hợp đồng khai thác cứ 2-3 năm lại được gia hạn. Rất nhiều câu thoại trong phim được đem ra sử dụng ngoài đời và trở thành những câu tục ngữ mới.
Bộ phim nổi tiếng đến nỗi tất cả các phi công vũ trụ Liên Xô và Nga đều phải xem vào buổi tối trước ngày bay lên trạm quỹ đạo. Thậm chí trên Trạm Vũ trụ Quốc tế cũng có sẵn một bản phim video để các phi công có thể xem bất cứ lúc nào. Nhân vật hải quan Pavel Vereshagin trở thành biểu tượng của ngành hải quan Nga. Năm 2007, người ta đã cho dựng đài kỷ niệm ông gần cục hải quan ở Kurgan và Amvrosievk (tỉnh Donetsk).
Sau khi gây được tiếng vang trên màn ảnh Liên Xô, bộ phim đã được đề cử Giải thưởng Quốc gia Liên Xô, nhưng không rõ vì nguyên nhân gì mà nó không được bất cứ giải thưởng chính thức nào dưới thời Xôviết. Chỉ mãi đến năm 1998, phim mới được trao Giải thưởng Quốc gia LB Nga.
TIN LIÊN QUAN
Rạp chiếu phim trực tuyến Premier tăng trưởng gấp đôi số người đăng ký trong nửa đầu năm - lên 2,1 triệu
01/08/2022
Theo quyết định của ban tổ chức, năm nay, Nga sẽ không trao giải thưởng văn học toàn Nga 'Sách bán chạy quốc gia', trong khi những cuốn sách trong danh sách bình chọn phản ánh một cách đáng ngạc nhiên tâm trạng của công chúng năm 2022.
26/04/2022
Vào ngày chủ nhật 24.4.2022, toàn thể thế giới Kitô bao gồm các tín hữu Chính thống giáo, Công giáo và Tin Lành cùng hân hoan đón thánh lễ Phục sinh. Đây cũng được coi là ngày lễ cổ xưa nhất nước Nga, xuất hiện từ cuối thế kỷ thứ X.
Hải quan Phần Lan viện dẫn lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) xung quanh tình hình Ukraine rồi thu giữ các tác phẩm nghệ thuật được mượn từ Nga để trưng bày ở châu Âu.
08/04/2022
Viện Ngôn ngữ Nga quốc gia mang tên A. S. Pushkin đã công bố "Chỉ số về vị trí của tiếng Nga trên thế giới" trong năm 2021, theo đó tiếng Nga là một trong những ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới.
31/03/2022
Lễ hội Tiễn mùa đông Maslenitsa là truyền thống từ lâu đời của người dân “xứ sở Bạch Dương”. Trong suốt lễ hội, mọi người vui chơi xả láng hết cả tuần.
14/03/2022
Bộ sách "Siêu lý tình yêu" của triết gia người Nga Vladimir Soloviev vừa được Nhà xuất bản Tri thức tái bản sau nhiều năm vắng bóng.
11/03/2022
Sau hai tuần quay phim trên Trạm Vũ trụ Quốc tế, nữ nghệ sĩ và đạo diễn điện ảnh Nga có một phi hành gia tháp tùng đã trở về Trái đất bình an.
Nam diễn viên Heo Sung-tae đóng vai trùm xã hội đen Jang Deok Soo với số áo «101» trong bộ phim truyền hình Hàn Quốc «Trò chơi con mực» («The Squid Game») hóa ra là một người thạo tiếng Nga, thậm chí có thời anh từng làm việc ở nước Nga.
13/10/2021
Sau thời gian tập huấn và chuẩn bị, một đoàn làm phim Nga sẽ được đưa lên vũ trụ. Bộ phim đầu tiên quay ngoài không gian bấm máy trong tháng 10.
04/10/2021