Khơi lại dòng chảy văn học Nga ở Việt Nam
Theo TS Hà Thanh Vân, giai đoạn phát triển hoàng kim của văn học Nga là những năm 60, 70 và 80 của thế kỷ trước. Thời gian đó, có gần 1.000 đầu sách văn học Nga được dịch và xuất bản tại Việt Nam. Nhưng con số ấn tượng thật sự lại nằm ở số lượng được phát hành. Mỗi đầu sách trung bình được phát hành 30.000 cuốn, có đầu sách lên tới 80.000 cuốn, hơn thế, những tác phẩm kinh điển còn phát hành tới 120.000
cuốn. Khi văn học Nga đã chững lại, dần đi vào thoái trào từ năm 1990 đến nay, chúng ta vẫn thấy một nền văn học Nga âm ỉ trong dòng chảy của văn học ở Việt Nam, tựa như một mạch ngầm không bao giờ dứt. Và điều đáng mừng là sức sống văn học Nga đã có dịp trỗi dậy trong thời gian gần đây, khi từ năm 2000 đến nay, đã có 396 tác phẩm văn học Nga được dịch, tái bản và xuất bản tại Việt Nam. Điều đó chứng tỏ, cụm từ “thoái trào” chỉ khái quát được bề nổi, bởi trong tiềm thức của người Việt vẫn là tình yêu sâu đậm dành cho văn học Nga.
Các bạn trẻ say mê đọc sách văn học Nga.
Chia sẻ của TS Hà Thanh Vân được các đại biểu rất tâm đắc, bởi lẽ họ là những người hiểu, yêu và gắn bó sâu sắc với văn học Nga. Buổi tọa đàm dẫn dắt khán giả đi ngược dòng lịch sử để trở về một thời tuổi thơ đắm chìm trong thế giới nghệ thuật đầy lãng mạn của văn học Nga. Thứ tình yêu đó thấm đẫm vào tâm hồn của bao thế hệ bạn đọc, để rồi hình thành nên nhân cách những con người mộng mơ, tử tế, sâu sắc và yêu đời. Dường như chúng ta đã được giáo dục, định hình về quan niệm thẩm mỹ ngay từ thuở thơ ấu, bằng sự góp sức tác động của những tác phẩm văn học thiếu nhi ở xứ sở Bạch Dương. Qua lăng kính lịch sử văn học, chúng ta nhận thấy người Việt Nam không hề tiếp nhận văn học Nga một cách ồ ạt mà phải trải qua một quá trình sàng lọc. Bởi lẽ, văn học Nga là nền văn học có những nét đặc thù gần gũi, phù hợp với con người Việt Nam. Theo PGS, TS Bùi Thanh Truyền, các tác phẩm văn học Nga thường mang tính chất giáo huấn. Có lẽ bởi vậy mà nhiều nhà nghiên cứu thường đùa rằng, một cuốn sách văn học Nga như một cuốn giáo trình, và tác giả của nó như một vị giáo sư. Nhưng những điều ấy lại hợp với gu người Việt, bởi văn học Nga, đặc biệt là văn học thiếu nhi thường có những bài học nhẹ nhàng mà sâu sắc, giản dị mà có tính triết học cao.
Có mặt tại buổi tọa đàm, cô giáo trẻ Hoàng Bích Ngọc, giáo viên Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, TP Hồ Chí Minh, bộc bạch: “Ngày còn đi học, văn học Nga là môn học tôi yêu thích nhất. Trong chương trình Ngữ văn ở trường THPT hiện nay, có một số tác phẩm văn học Nga vẫn đang được giảng dạy và thu hút sự quan tâm của học sinh. Chẳng hạn như “Tôi yêu em” của Puskin là một trong số các tác phẩm được học sinh yêu thích và đón nhận nồng nhiệt. Nhiều giáo viên dạy Ngữ văn chia sẻ, khi được phân công chủ nhiệm lớp có học sinh cá tính mạnh, không chịu nghe lời, thay vì sử dụng các biện pháp răn đe, các cô dành thời gian mỗi tuần để đọc các tác phẩm văn học Nga cho học sinh nghe như một "liệu pháp" thuyết phục, cảm hóa con người. Và kết quả đã giúp các học trò "ngỗ nghịch" dần trở nên có tâm hồn phong phú, biết lắng nghe hơn.
Thời gian gần đây, nhiều hoạt động khơi dậy sức sống văn học Nga đã được triển khai. Nhiều nhà xuất bản và các dịch giả đã giới thiệu các tác phẩm văn học Nga mới, tái bản những tác phẩm đặc sắc, tiêu biểu… Đặc biệt mới đây, NXB Kim Đồng đã tái bản
Cùng với sự vào cuộc của các nhà xuất bản, ở môi trường giáo dục, các nhà nghiên cứu đã đưa nhiều tác phẩm văn học Nga vào giáo trình của các khối ngành Ngữ văn, trong đó không chỉ có các tác giả kinh điển mà còn có những tác phẩm mới, tác phẩm phi chính thống, tác phẩm hải ngoại của Nga, tạo điều kiện cho sinh viên có cái nhìn đa chiều hơn đối với nền văn học Nga.
Dẫu còn khiêm tốn trước hành trình đánh thức văn học Nga trong văn hóa đọc của người Việt, nhưng các học giả và người đọc đều có niềm tin về giá trị tinh thần và thẩm mỹ lớn lao từ văn học Nga. Chúng ta đều có thể hy vọng sự trở lại của một nền văn học xứ Bạch Dương trong lòng người Việt.
Theo http://www.qdnd.vn
TIN LIÊN QUAN
Rạp chiếu phim trực tuyến Premier tăng trưởng gấp đôi số người đăng ký trong nửa đầu năm - lên 2,1 triệu
01/08/2022
Theo quyết định của ban tổ chức, năm nay, Nga sẽ không trao giải thưởng văn học toàn Nga 'Sách bán chạy quốc gia', trong khi những cuốn sách trong danh sách bình chọn phản ánh một cách đáng ngạc nhiên tâm trạng của công chúng năm 2022.
26/04/2022
Vào ngày chủ nhật 24.4.2022, toàn thể thế giới Kitô bao gồm các tín hữu Chính thống giáo, Công giáo và Tin Lành cùng hân hoan đón thánh lễ Phục sinh. Đây cũng được coi là ngày lễ cổ xưa nhất nước Nga, xuất hiện từ cuối thế kỷ thứ X.
Hải quan Phần Lan viện dẫn lệnh trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) xung quanh tình hình Ukraine rồi thu giữ các tác phẩm nghệ thuật được mượn từ Nga để trưng bày ở châu Âu.
08/04/2022
Viện Ngôn ngữ Nga quốc gia mang tên A. S. Pushkin đã công bố "Chỉ số về vị trí của tiếng Nga trên thế giới" trong năm 2021, theo đó tiếng Nga là một trong những ngôn ngữ phổ biến nhất trên thế giới.
31/03/2022
Lễ hội Tiễn mùa đông Maslenitsa là truyền thống từ lâu đời của người dân “xứ sở Bạch Dương”. Trong suốt lễ hội, mọi người vui chơi xả láng hết cả tuần.
14/03/2022
Bộ sách "Siêu lý tình yêu" của triết gia người Nga Vladimir Soloviev vừa được Nhà xuất bản Tri thức tái bản sau nhiều năm vắng bóng.
11/03/2022
Sau hai tuần quay phim trên Trạm Vũ trụ Quốc tế, nữ nghệ sĩ và đạo diễn điện ảnh Nga có một phi hành gia tháp tùng đã trở về Trái đất bình an.
Nam diễn viên Heo Sung-tae đóng vai trùm xã hội đen Jang Deok Soo với số áo «101» trong bộ phim truyền hình Hàn Quốc «Trò chơi con mực» («The Squid Game») hóa ra là một người thạo tiếng Nga, thậm chí có thời anh từng làm việc ở nước Nga.
13/10/2021
Sau thời gian tập huấn và chuẩn bị, một đoàn làm phim Nga sẽ được đưa lên vũ trụ. Bộ phim đầu tiên quay ngoài không gian bấm máy trong tháng 10.
04/10/2021