Ai đã "khám phá" Nga cho Việt Nam và khi nào?
Lãnh thổ quốc gia được đánh dấu khá chính xác trên quả địa cầu của Sa hoàng Alexei Romanov, cha Piotr Đại đế. Người Nga được biết chi tiết hơn về Việt Nam vào năm 1783, qua bút kí công bố ở Moskva của một thương gia Hà Lan từng làm việc tại Bắc Bộ. Vậy người Việt Nam biết đến nước Nga khi nào và qua ai?
Nhà bác học Lê Quý Đôn chính là người đầu tiên "khám phá" nước Nga cho đồng bào mình. Trong một bài viết, ông có nhắc đến quốc gia có tên là Nga, dù chỉ dừng lại ở đó. Bốn thập kỷ sau, linh mục Philip Bỉnh đã cho biết những thông tin chi tiết hơn tuy ông cũng chưa từng đến Nga.
Ông là linh mục Công giáo thuộc một giáo xứ Dòng Tên ở Việt Nam. Dòng đạo bị cấm, ông quyết định tìm cách bảo vệ quyền lợi của 120.000 giáo dân thuộc các giáo xứ Dòng Tên. Năm 1796, linh mục Philip Bỉnh đã đến châu Âu với hy vọng gặp gỡ các bậc vua chúa và nhân vật hàng đầu trong giáo hội. Ông được tiếp kiến quốc vương Bồ Đào Nha với vai trò phái viên Kitô hữu chính thức của An Nam.
Ba mươi sáu năm cuối đời, linh mục Bỉnh sống tại Bồ Đào Nha. Ông nghiên cứu các tác phẩm văn học, lịch sử và thần học, quan tâm đến vấn đề thương mại thế giới. Ông đã khuyến nghị Hoàng gia tổ chức các đồn điền chè ở Brazil, khi ấy còn là thuộc địa của Bồ Đào Nha. Mặc dù bản thân ông không thể quen với thực tế người Bồ Đào Nha "làm hỏng vị trà bởi thói quen uống pha đường."
Sống ở Bồ Đào Nha, linh mục Bỉnh đã chứng kiến nước này bị quân đội của Napoleon chiếm đóng vào năm 1807. Vì vậy, ông chú ý theo dõi Cuộc chiến tranh vệ quốc năm 1812 của nhân dân Nga chống cuộc xâm lăng của Napoleon, linh mục đồng cảm và chia sẻ niềm vui với chiến thắng của Nga.
Ông Philip Bỉnh viết: "Hoàng đế Pháp đã thân chinh dẫn quân vào Nga, mang theo các vị vua và hoàng tử họ mạc của ông, cùng những đội quân phương Tây. Nga hoàng không nghênh chiến mà hạ lệnh rút lui. Hoàng đế Pháp chiếm đóng thủ đô Nga và nhiều tỉnh lỵ. Nga đã giả vờ sợ hãi, không ra lệnh dàn trận vào mùa hè. Họ cố tình chờ đợi mùa đông thường có giá rét khốc liệt mà người phương Tây khó thể chống trọi. Và sự thất bại đã không xảy ra: Nga mới mở những cuộc tấn công ồ ạt. Chân tay các binh sĩ phương Tây bị lạnh cứng không thể cầm gươm, họ đã thua thảm hại, quân đội tan nát và nhiều tướng lĩnh thiệt mạng."
Linh mục Philip Bỉnh còn đề cập tới nước Nga trong phần ông mô tả đảo St. Helena, nơi ông đã dừng chân năm 1796 trên đường đi châu Âu.
Linh mục Bỉnh đã đề cập tới nước Nga trong phần cuốn sách mô tả đảo St. Helena mà con tàu đưa ông đến châu Âu đã từng neo lại năm 1796.
"Hòn đảo này trở thành chốn lưu đày của Napoleon, người từng là hoàng đế Pháp và xâm lược cả châu Âu. Vì thế mà năm 1814, Sa hoàng Nga và vua các nước đã bắt giữ ông ta. Nhưng Bonaparte trở lại ngai vàng, thế là Sa hoàng Nga một lần nữa thực hiện cuộc viễn chinh tới Pháp, bắt giam Bonaparte và đày ông sống lưu vong tại St. Helena."
Trong phần cuốn sách ghi lại những suy ngẫm của linh mục Philip Bỉnh về xung đột quân sự và mưu đồ chính trị ở châu Âu thời Napoleon, ông đã đối chiếu sự tương phản giữa bầu không khí căng thẳng ở châu Âu và sự tồn tại hòa bình khi ấy của Nga và Trung Quốc.
Vào đầu thế kỷ XX nước Nga xuất hiện trong văn học nghệ thuật của Việt Nam. Ví dụ, bài thơ "Bài ca châu Á" kể Nga là một đất nước rộng lớn và giàu có, nhắc đến Vladivostok và St. Petersburg. Điều thú vị là ngày nay, tại hai thành phố này của Nga cũng như ở Moskva, tiếng Việt được nghiên cứu trong một số trường đại học.
Nga đã được đề cập trong trường thi "Câu chuyện năm châu lục." Tác giả người Việt chưa rõ tên lưu ý — "Không có quốc gia nào lớn hơn". Tác phẩm có một đáng kể viết về Nga hoàng Piotr Đại đế, những chiến thắng quân sự và nỗ lực cải cách của ông. Trường thi được viết cho các sinh viên trường giáo dục-xã hội Bắc Bộ với định hướng nuôi dưỡng lòng yêu nước. Từ những ví dụ cả lịch sử Nga, tác giả muốn thức tỉnh đồng bào khao khát cải cách vì lợi ích của quê hương.
Theo Sputnik
TIN LIÊN QUAN
Hoàng đế Pháp Napoleon, với tham vọng kiểm soát hoàn toàn châu Âu, đã thống lĩnh 600.000 quân chinh phạt đế quốc Nga năm 1812. Cuộc chiến chỉ kéo dài chưa đầy 6 tháng, nhưng gây ra thương vong nặng nề cho cả hai bên.
20/05/2022
Vào ngày 30-4-1945, Adolf Hitler và người tình Eva Braun đã tự sát trong boongke ở Berlin trước khi Đức Quốc xã đầu hàng vô điều kiện. Tổng cục An ninh Liên bang Nga (FSB) mới đây đã công bố tài liệu mật liên quan đến những giờ khắc cuối cùng của trùm phát xít.
08/05/2022
Chiếc máy bay này được cho là có thể chở 860 người cùng lúc đi khắp thế giới, nhưng lại rơi vào quên lãng do cuộc khủng hoảng kinh tế của thập niên 1990.
01/04/2022
Thụy Điển giành được chiến thắng hải quân lớn nhất trong lịch sử của mình trước người Nga. Tuy nhiên, điều đó không giúp Thụy Điển tái gia nhập câu lạc bộ các đại quốc.
27/10/2021
Những thông tin giá trị do Richard Sorge gửi về Trung tâm, đã giúp Moscow tránh được cuộc tấn công của quân đội Đức.
21/10/2021
Vương triều Romanov gồm nhiều thành viên đang sinh sống tại nước ngoài và gia nhập hoàng gia những nước khác, trong đó có Hoàng thân Philip của Anh.
04/10/2021
Đức coi Aleksandr Demyanov là điệp viên trung thành, nhưng không ngờ ông là tình báo viên Liên Xô và liên tục cấp tin giả khiến đối phương thất bại.
23/09/2021
Thỏa thuận giữa triều đình Thanh, Trung Quốc, với Đế quốc Nga được ký kết bí mật sau khi Trung Quốc thảm bại trước Nhật Bản trong cuộc xung đột 1894-95.
05/04/2021
Sinh ngày 18/6/1901, công chúa Nga Anastasia được đồn là thành viên duy nhất trong gia đình Sa hoàng Nicholas II còn sống sau năm 1918. Vì vậy, những câu chuyện về Anastasia khiến công chúng tò mò về sự thật - giả.
16/02/2021
Tình yêu của Margarita dành cho Einstein là chân thành, trong sáng, nhưng đối với cơ quan tình báo Liên Xô lúc đó, đây quả là một cơ hội ngàn vàng.
31/01/2021